تعریف استاندارد ایزو 18001 چیست؟ (سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی)
استاندارد ایزو 18001 (OHSAS) به سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی اختصاص دارد.ISO 18001 یک استاندارد شناخته شده بینالمللی است که توسط گروه مشترک OHSAS (Occupational Health and Safety Assessment Series) تهیه شده است. این استاندارد مرتبط با مدیریت ریسک ها و بهبود شرایط ایمنی و بهداشتی در محیط کار است.
استاندارد OHSAS 18001 با ارائه یک چارچوب مدیریتی قابل اجرا، به سازمانها کمک میکند تا مسئولیتهای قانونی و اجتماعی خود در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی را بهبود بخشند. با اجرای این سیستم مدیریت، سازمانها میتوانند ریسکها و خطرات مرتبط با محیط کار را شناسایی، ارزیابی و کنترل کرده و اقداماتی برای بهبود شرایط ایمنی و بهداشتی اتخاذ کنند.
استاندارد ایزو 18001 شامل مواردی همچون سیاست ایمنی و بهداشت شغلی، برنامهریزی، اجرا، بررسی و بهبود مداوم است. این استاندارد مشتمل بر الزامات مربوط به آموزش و آگاهی کارکنان، مشارکت کارکنان و تعامل با قوانین و مقررات است.
بهرهگیری از استاندارد ISO 18001 در سازمانها باعث ایجاد فرهنگ ایمنی و بهداشت شغلی قوی، کاهش حوادث کاری، بهبود عملکرد کارکنان و ایجاد رضایتمندی بیشتر در محیط کار میشود. همچنین، این استاندارد، اساسی برای حصول گواهیهای معتبر در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی میباشد و نشانگر تعهد سازمان به اقدامات ایمنی است.
کاربرد OHSAS 18001
همان طور که در مطالب بالا نیز گفته شد استاندارد ایزو 18001 که به اختصار OHSAS (Occupational Health Series and Safety) گفته می شود به سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی اختصاص دارد. این استاندارد، نقشی کلیدی در بهبود شرایط کار و کاهش خطرات و حوادث شغلی دارد.
با پیادهسازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بر اساس استاندارد ایزو 18001، سازمانها میتوانند مسئولیتهای قانونی و اجتماعی خود را نسبت به ایمنی و سلامت کارکنان بهبود داده و ریسکهای مرتبط با محیط کار را به حداقل برسانند.
این استاندارد در سطوح مختلف سازمانی از جمله برنامهریزی، اجرا، بررسی و بهبود به مدیران و کارکنان کمک میکند تا یک فرهنگ ایمنی و بهداشت شغلی قوی در سازمان ایجاد کنند. همچنین استاندارد OHSAS 18001 اساسی برای حصول گواهیهای مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی است.
اهداف استاندارد ایزو 18001
این استاندارد جدید ایمنی و بهداشت شغلی، جایگزین OHSAS 18001 شده و با نام ایزو 18001 شناخته می شود. ISO 45001 نیز جایگزین استاندارد بریتانیا OHSAS 18001 شده است. این استاندارد ایمنی و بهداشت شغلی، برای رفاه سازمان ها طراحی شده و دستورالعمل هایی را برای مدیریتی صحیح، در زمینه ایمنی و بهداشت ارائه می دهد.
استاندارد ایزو 18001 سازمان ها را قادر می سازد تا خطرات و عملکرد سلامت و ایمنی خود را مدیریت و بهبود ببخشند. این سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی، فرآیندهای اصلی سازمانی را پوشش می دهد. همچنین بر لزوم مشارکت کارکنان و کارگران در عملکرد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای تاکید می کند. داشتن گواهی استاندارد ایزو 18001 می تواند شرکت شما را در مسیر موفقیت تجاری قرار دهد.
مزایای ISO 18001
استاندارد ایزو 18001 برای سازمانها مزایای متعددی به همراه دارد. در ادامه به برخی از این مزیت ها اشاره میکنیم:
بهبود شرایط ایمنی و بهداشت شغلی: استاندارد ایزو 18001 با ارائه چهارچوبی مشخص، سازمانها را در بهبود شرایط ایمنی و بهداشتی محیط کار هدایت میکند. این استاندارد به سازمانها امکان میدهد تا ریسکهای مرتبط با فعالیتهایشان را شناسایی و کنترل کرده و اقدامات مناسب برای حفظ ایمنی و سلامت کارکنان خود انجام دهند.
کاهش حوادث کاری: با پیادهسازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بر اساس استاندارد ISO 18001، سازمانها میتوانند حوادث کاری را به حداقل برسانند.
کاهش ریسکها و هزینهها: با اجرای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بر اساس استاندارد ایزو 18001، سازمانها قادر به شناسایی و کنترل ریسکهای مرتبط با محیط کار خود میشوند. این کاهش ریسکها منجر به کاهش هزینههای مرتبط با حوادث کاری، بیمه و جبران خسارتهای مالی و قانونی میشود.
الزامات قانونی و قراردادی: استاندارد ISO 18001 به سازمانها کمک میکند تا با الزامات قانونی و قراردادی مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی سازگاری داشته باشند. این امر سازمانها را قادر می سازد تا مسئولیتهای قانونی و اجتماعی خود را در این زمینه بهبود داده و مشکلات حقوقی و قانونی را به حداقل برسانند.
رضایتمندی کارکنان: پیادهسازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بر اساس استاندارد ایزو 18001 منجر به ایجاد یک فرهنگ ایمنی و بهداشت شغلی قوی در سازمان میشود. این امر موجب افزایش رضایتمندی و انگیزه کارکنان نیز می شود.
اصول و قوانین ایزو 18001
امروزه سلامت و ایمنی بخش مهمی از اداره یک سازمان موفق است. کارفرمایان باید قوانین ایمنی و بهداشت را رعایت کنند، در غیر این صورت ممکن است خسارات جبران ناپذیری را متحمل شوند.
قانون، کارفرمایان را ملزم به داشتن سیستم کار ایمن می کند. در حالی که راه های مختلفی برای دستیابی به این امر وجود دارد، داشتن یک سیستم استاندارد ایزو 18001، کمک زیادی به رعایت این امر می کند.
این استاندارد، ساختاری را برای مدیریت نیازهای ایمنی و سلامت شما فراهم می کند، همچنین حوزه هایی مانند تنظیم خط مشی، برنامه ریزی برای سلامت و ایمنی، اجرای کنترل ها در همه سطوح، بهبود مستمر استانداردها و عملکرد ایمنی و بهداشت را پوشش می دهد.
چه کسب و کارهایی می توانند استاندارد ISO 18001 را دریافت کنند؟
هر نوع کسب و کار که شامل خطرات و ریسکهای ایمنی و بهداشت شغلی باشد، میتواند استاندارد ایزو 18001 را اخذ کند. این شامل انواع صنایع و سازمانها میشود که در ادامه که برخی از آنها اشاره می کنیم:
صنایع ساختمانی: شامل سازندگان، پیمانکاران ساختمانی و توسعهدهندگان ملکها که با خطراتی نظیر سقوط، آسیبهای جسمی، حوادث بنایی و موارد مشابه مواجه هستند.
صنایع تولیدی: شامل کارخانجات تولیدی، کارگاههای صنعتی و واحدهای تولیدی در حوزههای مختلف که با خطرات ناشی از استفاده از ماشینآلات، مواد شیمیایی، ابزار و تجهیزات خاص مواجه هستند.
حوزههای خدماتی: شامل بانکها، ادارات، بیمارستانها، هتلها، رستورانها و هر نوع سازمان یا مرکزی که با عوامل خطرناک نظیر آتشسوزی، صدمات جسمانی، بیماریهای شغلی و موارد مشابه در ارتباط است.
صنایع نفت و گاز: شامل شرکتهای حفاری، پالایشگاهها، انبارهای نفت و گاز و هر نوع فعالیت مرتبط با استخراج، حمل و نگهداری نفت و گاز که خطرات بالایی در محیط کار خود دارند.
حمل و نقل: شامل شرکتهای حمل و نقل جادهای، راهآهن، هوایی و دریایی که با خطرات ناشی از ترافیک، حمل بار، تصادفات و موارد مشابه مواجه هستند.
هزینه اخذ ایزو 18001
هزینه دریافت استاندارد ایزو 18001 (OHSAS) متناسب با عوامل مختلفی است که شامل نوع سازمان، محدودیتهای بهداشت و ایمنی موجود در محیط کار، وضعیت فعلی سیستم مدیریت بهداشت و ایمنی و دیگر عوامل می باشد. بنابراین، دقیقاً مقدار هزینه دریافت ایزو 18001 برای هر سازمان قابل تعیین نیست و باید براساس شرایط خاص سازمان مشخص شود.
همچنین، عواملی مانند تعداد کارکنان، مراحل مورد نیاز برای پیادهسازی و گواهینامهدهی، نیاز به آموزشها و سایر فاکتورها میتوانند در تعیین هزینه تأثیرگذار باشند.
مهم است به این نکته توجه کنید که دریافت استاندارد ایزو 18001 شامل هزینه اولیه است، اما از طریق بهبود بهداشت و ایمنی در محیط کار و کاهش آسیبهای جسمانی، میتواند به صرفهجویی در طولانی مدت منجر شود و هزینههای ایمنی را کاهش دهد.
سایت ایزو بهترین انتخاب برای اخد انواع استانداردهای بینالمللی
در این مطلب به نقد و بررسی استاندارد ایزو 18001 پرداختیم. استاندارد OHSAS 18001 یک استاندارد معتبر بینالمللی در حوزه مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی است. پیادهسازی این استاندارد در سازمانها باعث بهبود شرایط ایمنی و بهداشتی در محیط کار، کاهش حوادث کاری، رضایتمندی کارکنان و کاهش هزینههای مرتبط با حوادث میشود.
استاندارد ایزو 18001 نشانگر تعهد سازمان به ایمنی و بهداشت شغلی است و در کسب و کارهای مختلف، از صنایع تولیدی و ساختمانی تا حوزههای خدماتی و حمل و نقل، قابل پیادهسازی است. با اجرای این استاندارد، سازمانها قادر به شناسایی و کنترل ریسکها، رعایت الزامات قانونی و قراردادی، بهبود فرهنگ ایمنی و بهداشت شغلی و ایجاد محیط کاری ایمن و سالم میشوند.
استاندارد OHSAS 18001 اساسی برای حصول گواهیهای معتبر در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی است و به سازمانها کمک میکند تا مسئولیتهای خود را در این زمینه بهبود داده و به اهداف توسعه پایدار مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی دست یابند. لازم به ذکر است که برای دریافت استاندارد ISO 18001 می توانید از مشاوران و متخصصان سایت ایزو کمک بگیرید.
سوالات متداول
چرا به یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت نیاز داریم؟
به عنوان یک صاحب کسب و کار، شما قانوناً موظف هستید که محیط کاری امن را برای کارمندان خود فراهم کنید. این بدان معناست که هر کاری می توانید انجام دهید تا مطمئن شوید که شما و کارکنانتان به دلیل چیزی در محل کار آسیب نبینید یا دچار بیماری نشوید.
پیاده سازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت مطابق با استاندارد ایزو 18001 یک راه عالی برای اطمینان از اینکه از کارگران خود محافظت کرده و به تعهدات قانونی خود عمل می کنید، است. یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت خوب همه احتمالات را پوشش می دهد و به طور مداوم در حال بروزرسانی است.
چگونه می توان گواهینامه ISO 18001 را دریافت کرد؟
اگر مایل به دریافت گواهینامه ISO 18001 هستید، ابتدا باید یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت را برنامه ریزی و پیاده سازی کنید که تمام الزامات این استاندارد را برآورده کند. هنگامی که سیستم مدیریت وارد عمل شد، باید توسط یک نهاد معتبر مورد ارزیابی قرار گیرد، که سپس تأیید می کند که شما معیارهای مربوطه را برآورده کرده اید و به وضعیت ISO 18001 رسیده اید.
تفاوت بین ISO 9001 و ISO 18001 در چیست؟
در واقع، ISO 9001 بر فعالیتهای تجاری «هستهای» شرکت متمرکز است و ریسکهای کیفیت را تجزیه و تحلیل میکند، استاندارد ایزو 18001 به مسائل ایمنی و در نتیجه فعالیتهای غیر مرتبط با تولید میپردازد.
تفاوت بین استاندارد OHSAS 18001 و استاندارد ایزو 18001 چیست؟
در واقع، استاندارد OHSAS 18001 نام قدیمی این استاندارد است و در سال ۲۰۰۷ با استاندارد ایزو 18001 جایگزین شد. تفاوت اساسی بین این دو نسخه در نامگذاری است، اما در محتوا و الزامات موجود در آنها تفاوت زیادی وجود ندارد.
چه چیزی از ایزو 18001 به 45001 تغییر کرده است؟
تفاوت اصلی بین این دو استاندارد این است که ISO 45001 یک رویکرد پیشگیرانه را اتخاذ می کند که مستلزم ارزیابی خطرات و اصلاح آنها قبل از ایجاد حوادث و صدمات است، در حالی که OHSAS 18001 یک رویکرد واکنشی را اتخاذ می کند که فقط بر روی خطرات تمرکز می کند و نه راه حل ها.