اخذ استاندارد ایزو 14001 | سیستم مدیریت زیست محیطی

اهمیت به محیط زیست؛ موضوعی که این روزها بسیار در اخبار و رسانه ها راجع به آن می شنویم! در دنیای امروزی که فناوری هایی همچون هوش مصنوعی و تکنولوژی هایی نوین همانند ماشین های الکترنیکی، با سرعت قابل توجهی در حال توسعه هستند، کسب‌وکارها تلاش می‌کنند تا نسبت به محیط زیست آگاه‌تر شوند و به دنبال راه‌هایی برای به حداقل رساندن ردپای زیست‌محیطی خود و در عین حال حفظ عملیات کارآمد هستند.

یکی از مؤثرترین ابزارها برای دستیابی به این امر، گواهینامه ISO 14001 است. در این راهنمای جامع، به آنچه که ISO 14001 مستلزم آن است، مزایای آن و اینکه چگونه می تواند به طور قابل توجهی بر تلاش های پایداری زیست محیطی یک شرکت تأثیر بگذارد، خواهیم پرداخت.

در عصری که حفظ محیط زیست به یک مسئولیت مشترک برای تمامی جوامع بدل گشته است، کسب و کارها به طور فزاینده ای از شیوه های پایدار و دوستدار محیط زیست استقبال می کنند. ایزو 14001 نقشی محوری در هدایت سازمان ها به سمت مدیریت بر پایه اهمیت به محیط زیست ایفا می کند.

با اخذ این گواهینامه، شرکت ها می توانند تعهد خود را برای به حداقل رساندن اثرات منفی بر محیط زیست نشان دهند و اعتبار و اعتماد مردمی و حکومتی را جلب کنند. تا به امروز بیش از 350000 شرکت و سازمان در سراسر جهان اقدام به دريافت گواهينامه ايزو 14001 کرده اند.

استاندارد ISO 14001 چیست؟ (سیستم مدیریت زیست محیطی)

ISO 14001 یک استاندارد بین المللی شناخته شده است که الزامات یک سیستم مدیریت محیطی (EMS) را تشریح می کند. این استاندارد یک رویکرد سیستماتیک برای سازمان ها برای مدیریت و بهبود مستمر عملکرد زیست محیطی شان ارائه می دهد. ایزو 14001 در یک چهارچوب مشخص، به کسب و کارها امکان می دهد فعالیت ها و جنبه های زیست محیطی خود را شناسایی، نظارت و کنترل کنند و در نتیجه ردپای کربن خود را کاهش داده و کمترین آسیب را به محیط پیرامون خود برسانند.

مروري بر تاریخچه ایزو 14001

امروزه استاندارد ايزو 14001 به عنوان یکی از موفق ترین و بروز ترين سیستم های مدیریتی در زمينه محافظت از محيط زيست شناخته می شود. و به همين دليل بسياري از توليد کنندگان هر ساله به دنبال اخذ گواهينامه ايزو 14001 براي شرکت هاي توليدي خود هستند. اما بياييد قبل از ورود به بحث دريافت اين مدرک و برآورد هزينه هاي مربوط به آن مقداري راجع به تاريخچه آن صحبت کنيم:

در اوايل دهه 1992 به واسطه سازمان استاندارد سازي ايزو در سوييس اولين استاندارد زيست محيطي با نام BS7750 در جهان طراحي شده. این استاندارد زمینه را برای ایجاد یک استاندارد بین المللی زیست محیطی فراهم ساخت و در نهايت در سال 1996 نسخه اوليه از استاندارد ايزو 14001 توسط سازمان بین المللی استاندارد سازي ايزو در دسترس عموم قرار گرفت.
مطابق با نظر شوراي حاضر در سازمان اين استاندارد در سال هاي متوالي مورد بررسي قرار گرفت و تغييراتي بر روي آن اجرا شد که در نهایت در سال 2015 نسخه نهایی آن با الزامات جديد تري منتشر و در اختیار صنایع قرار گرفت. و مزاياي برجسته اي را براي متقاضيان در برداشت که به شرح زير است:

• تميز نگه داشتن هوا، آب و خاک
• جلوگیری یا کاهش چشمگیر آلودگی و تولید زباله در سطح بين الملل
• تضمين سلامت و ایمنی ذینفعان و علاقه مندان به محيط زيست
• کاهش استفاده از منابع غير قابل بازيافت
• استفاده بهینه از منابع طبیعی
• کاهش هزینه های مالی با به حداقل رساندن ضایعات
• دوري از موارد اضطراری احتمالی
• جلوگیری از عدم رعایت، دوباره کاري ها و هزینه های ازکارافتادگي کارکنان
• انتقال ضايعات به سازمان محيط زيست و بهره مندی از مزایای آن
• بالا بردن روحیه پرسنل و ايجاد مقياس هاي ایمنی و بهداشت محيط
• ايجاد رابطه امن با مشتريان

اجزای کلیدی ISO 14001

سیاست و خط مشی

در قلب استاندارد بین المللی ايزو 14001، ایجاد یک سیاست محیط زیستی قوی نهفته است! این خط مشی پایبندی سازمان به پایداری زیست محیطی را نشان می دهد. این بخش اهداف و برنامه های عملیاتی شرکت را برای به حداقل رساندن تأثیر آن بر محیط زیست، مو به مو تشریح و مشخص می کند. 

برنامه ریزی

برنامه ریزی موثر برای موفقیت هر EMS حیاتی است! استاندارد ایزو 14001 سازمان ها را موظف می کند تا جنبه های زیست محیطی خود را شناسایی، خطرات بالقوه را ارزیابی و الزامات قانونی قابل اجرا را تعیین کنند. با انجام این کار، بیزینس ها می توانند یک برنامه جامع که با اهداف پایداری آنها همسو باشد، مشخص کرده و مدام توسعه دهند.

پیاده سازی

در این مرحله، شرکت ها برنامه های خود را عملی می کنند. این امر شامل تخصیص منابع، تعریف مسئولیت ها و اجرای استراتژی های مشخص شده در راستای سیاست زیست محیطی می باشد. آموزش و ارتباطات منظم برای اطمینان از همسویی همه کارکنان با اهداف زیست محیطی سازمان حیاتی است.

بررسی و اقدام اصلاحی

ISO 14001 بر چرخه بهبود مستمر تاکید دارد! نظارت و اندازه گیری منظم فرآیندها در برابر اهداف تعیین شده، به شناسایی خطاها و مسیرهای نادرست کمک می کند. در صورت بروز هرگونه مغایرت، اقدامات اصلاحی سریعاً برای رسیدگی به مشکلات و جلوگیری از تکرار انجام می شود.

بررسی مدیریت

یکی از جنبه های مهم ISO 14001 تعهد مدیریت ارشد به EMS است. بررسی های دوره ای برای ارزیابی اثربخشی سیستم با در نظر گرفتن تغییرات در سازمان، الزامات قانونی و پیشرفت در شیوه های مدیریت زیست محیطی انجام می شود.

مزایای پیاده سازی ایزو 14001

افزایش اعتبار

گواهینامه ISO 14001، اعتبار یک شرکت را در چشم سهامداران، مشتریان و نهادهای نظارتی افزایش می دهد. این نشان دهنده تعهد سازمان به شیوه های پایدار و مدیریت مسئولانه زیست محیطی است.

صرفه جویی در هزینه ها

ایزو 14001 با شناسایی مناطق هدر رفت منابع و ناکارآمدی ها، به شرکت ها کمک می کند تا هزینه های عملیاتی را به شکل بهینه تری کاهش دهند. اقدامات صرفه جویی در انرژی و منابع، منجر به صرفه جویی مالی در طول زمان می شود.

الزامات قانونی

به روز ماندن با قوانین و مقررات زیست محیطی می تواند دلهره آور باشد. اما ISO 14001 تضمین می کند که سازمان همه فعالیت ها و اعمال خود را با قوانین زیست محیطی مربوطه مطابقت داده و از جریمه ها و مجازات های احتمالی اجتناب می کند.

مزیت رقابتی

 ایزو 14001 با همسویی با ترجیحات روزافزون مصرف کنندگان برای محصولات و خدمات سازگار با محیط زیست، مزیت رقابتی را فراهم می کند و درها را به روی بازارها و فرصت های تجاری جدید می گشاید.

تعهد شغلی

کارکنان به احتمال زیاد هنگام کار برای یک سازمان مسئولیت پذیر اجتماعی، انگیزه دو چندان دارند و مدام برای پیشرفت سازمان تلاش می شوند. (البته اپر درک کافی از مسئولیت های اجتماعی داشته باشند که تنها با آموزش این موضوع امکان پذیر است) باید بدانید که ایزو 14001 حس غرور را در میان کارکنان تقویت می کند و منجر به افزایش بهره وری و رضایت شغلی می شود.

8 مرحله برای اخذ گواهینامه ISO 14001 | فرآیند صدور گواهینامه ایزو 14001

1- تجزیه و تحلیل شکاف: ارزیابی عملکردهای فعلی سازمان و شناسایی شکاف ها و باگ ها در برآوردن الزامات ISO 14001.

2- توسعه یک برنامه اجرایی: یک نقشه راه برای فرآیند اجرا، از جمله تخصیص منابع و جدول زمانی ایجاد کنید.

3- آموزش و آگاهی: به کارکنان در مورد EMS و نقش آنها در اجرای آن آموزش دهید.

4- پیاده سازی سیستم: اجرای طرح و ادغام EMS در عملیات روزانه.

5- حسابرسی داخلی: انجام ممیزی داخلی برای شناسایی زمینه های بهبود و اطمینان از انطباق.

6- بررسی مدیریت: عملکرد EMS را بازبینی کنید و تنظیمات لازم را انجام دهید.

7- ممیزی گواهی و صدور استاندارد بین المللی ايزو 14001: از یک نهاد صدور گواهینامه شخص ثالث دعوت کنید تا آمادگی EMS را برای صدور گواهی ارزیابی کند.

8- بهبود مستمر: حفظ و بهبود EMS برای حفظ استانداردهای ایزو 14001

ادغام و یکپارچه سازی ISO 14001 با سایر سیستم های مدیریتی

سازمان ها اغلب دارای سیستم های مدیریتی متعددی مانند مدیریت کیفیت (ایزو 9001) و ایمنی و بهداشت شغلی (ایزو 45001) هستند. ISO 14001 می تواند به طور یکپارچه با این سیستم ها ادغام شود، فرآیندها را ساده کرده و عملکرد کلی سازمان را بهبود بخشد.

غلبه بر چالش ها در اجرای ایزو 14001

پیاده‌سازی ISO 14001 ممکن است چالش‌هایی مانند مقاومت در برابر تغییر، کمبود منابع و مشکل در ردیابی جنبه‌های پیچیده محیطی را به همراه داشته باشد. با این حال، این چالش ها را می توان از طریق رهبری موثر، ارتباطات شفاف و آموزش کافی برطرف کرد.

نمونه های موفقیت آمیز پیاده سازی ISO 14001

شرکت های متعددی از مزایای اجرای استاندارد ایزو 14001 بهره برده اند. به عنوان مثال، شرکت X در مدت یک سال پس از صدور گواهینامه، مصرف انرژی خود را 20 درصد کاهش داد که منجر به صرفه جویی قابل توجهی در هزینه هایش شد. شرکت Y نیز برندینگ خود را با نشان دادن تعهد خود به پایداری بهبود بخشید و مشتریان گسترده‌تری را جذب کرد.

با تشدید نگرانی های زیست محیطی، ISO 14001 برای رسیدگی به چالش های نوظهور به تکامل خود ادامه خواهد داد. سازمان ها با اتخاذ و اجرای این استاندارد نقشی اساسی در شکل دادن به آینده ای پایدارتر ایفا خواهند کرد.

دلیل تغییرات استاندارد ایزو 14001 به ویرایش جدید

خب به طور کلی طبیعی است که چنین سوالی ذهن شما متقاضیان را به خود درگیر کند، می توان گفت تمامی استانداردها در ویرایشات تغییرات چشمگیری بر روی آنها اعمال می شود که در سیستم مدیریت زیست محیط هم چنین می باشد:

1. مدیریت ریسک
2. مدیریت اهداف استراتژیک
3. رهبری و اعتماد به مسئولیتهای خاص
4. حفاظت از محیط زیست
5. عملکرد زیست محیطی به منظور بهبود مستمر
6. حفظ چرخه ی حیات به کمک بازیافتها
7. مستندات

اگر سازمانی از ویرایش های قدیمی استفاده می کند ملزم به دریافت و پیاده سازی استاندارد ایزو 14001:2015 و تطابق با ویرایش قبلی می باشد زیرا تغییرات اعمال شده باید حتما انجام شود.

سایت ایزو بهترین انتخاب برای اخد انواع استانداردهای بین‌المللی

در این مطلب استاندارد ایزو 14001 را معرفی کردیم. به طور کلی ISO 14001 به عنوان چراغ راهنمای سازمان ها به سمت مسیری پایدارتر و دوستدار محیط زیست عمل می کند. با مدیریت سیستماتیک اثرات زیست محیطی، شرکت ها می توانند به اعتبار، صرفه جویی در هزینه و مزیت رقابتی دست یابند.

از آنجایی که جهان آینده ای سبزتر را در آغوش می کشد، ISO 14001 به عنوان گواهی بر تعهد یک سازمان برای ایجاد تغییرات مثبت در محیط پیرامون خود در سطح جهانی است و به رفاه سیاره ما و نسل های آینده نیز کمک خواهد کرد.

هزينه صدور گواهينامه ایزو 14001

برای اطلاع از تعرفه ها با شماره 02191017212 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان کارشناسان سایت ایزو بهره مند شوید. ما تا به حال بیش از 500  گواهینامه ايزو در سراسر جهان در مجموعه خود داریم و همچنین گواهینامه های ترکیبی با سایر استاندارد های مدیریتی مانند ايزو 50001، ايزو 9001، ايزو 45001، ايزو 22000 و… را به شما ارائه می دهیم.

مراحل تمديد گواهینامه ايزو  14001

• اطلاعات و پیش حسابرسی (اختیاری): کارشناسان ما هماهنگي هاي لازم مربوط به جلسات توجیهی را انجام می دهند.
• بررسی اسناد و مدارک: آماده سازی برای صدور گواهینامه شامل بررسی اسناد مي شود.
• حسابرسی گواهینامه ايزو 14001: حسابرسان ما در گروه مشاورين سايت ايزو سیستم مدیریت زیست محیطی شما را مستقیماً در محل بررسی می کنند.
• صدور گواهینامه ايزو 14001: پس از صدور گواهینامه موفق، مهر تاییدیه ما را در زير آن دریافت خواهید کرد.
• انجام ممیزی های نظارتی منظم: نظارت سالانه بر اجرای الزامات استقرار يافته
• صدور گواهینامه مجدد: پس از سه سال، چرخه دوباره با صدور گواهینامه شروع می شود و بايد از ابتدا اين مراحل طي شود.

سوالات متداول

استاندارد ایزو 14001 یعنی چه و چه هدفی را دنبال می کند؟

ISO 14001 یک استاندارد بین المللی شناخته شده و محبوب ترین نوع از سیستم های مدیریت محیط زیست (EMS) محسوب می شود. این استاندارد به منظور کاهش اثرات مخرب فعالیت‌های اقتصادی بر محیط‌زیست و ایجاد توازن بین توسعه و حفاظت از محیط‌زیست ایجاد شده است.

نکات قابل توجه:

1. استاندارد ایزو 14001 برای بهبود عملکرد محیط‌زیستی شرکت ها و سازمان‌ها طراحی شده است.
2. هدف اصلی ایزو 14001 کاهش آلودگی، به حداقل رساندن مصرف منابع طبیعی و بهینه‌سازی فرآیندها برای حفظ محیط زیست است.

چگونه می‌توان استاندارد ایزو 14001 را پیاده‌سازی کرد؟

پیاده‌سازی استاندارد ایزو 14001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بهبودهای محیط‌زیستی را در سیستم‌ها و فرآیندهای خود تعبیه کنند. برخی مراحل کلیدی برای پیاده‌سازی شامل تعیین مسئولیت‌ها، ارزیابی تأثیرات محیط‌زیستی، برنامه‌ریزی برای کاهش آثار منفی و پیگیری عملکرد می‌شوند.

نکات قابل توجه:

1. پیاده‌سازی ایزو 14001 باعث بهبود مستمر عملکرد محیط‌زیستی می‌شود.
2. شناسایی و ارزیابی تأثیرات محیط‌زیستی در فرآیندها اولین گام در انجام این استاندارد است.
3. تخصیص منابع، تعیین اهداف و برنامه‌ریزی برای کاهش اثرات محیط‌زیستی از جمله مراحل اساسی پیاده‌سازی هستند.

آیا اخذ استاندارد ایزو 14001 الزامی است؟

استاندارد ایزو 14001 به عنوان یک استاندارد اختیاری ارائه شده است و اجباری نیست. با این حال، بسیاری از سازمان‌ها به دلیل مزایای حفاظت از محیط‌زیست و بهبود عملکرد محیط‌زیستی، به این استاندارد توجه کرده و آن را پیاده‌سازی کرده‌اند.

نکات قابل توجه:

1. استاندارد ایزو 14001 اجباری نیست و بستگی به نیازها و اهداف سازمان دارد.
2. برخی صنایع و بازارها ممکن است از سازمان‌ها بخواهند که این استاندارد را رعایت کنند.
3. پیاده‌سازی ایزو 14001 ارزش‌های اجتماعی و محیط‌زیستی یک سازمان را به دیگران نشان می‌دهد.

دریافت استاندارد ایزو 14001 چه مزایایی دارد؟

پیاده سازی ISO 14001  نه تنها تعهد به مسئولیت  های زیست محیطی را نشان می دهد بلکه مزایای متعددی برای سازمان ها دارد. از جمله: شهرت برند را افزایش می دهد، دروازه ورود به بازارهای جدید را می گشاید و هزینه ها را به طور فزاینده ای کاهش می دهد.

نکات قابل توجه:

1. پیاده‌سازی ایزو 14001 می‌تواند کاهش آلودگی و صرفه‌جویی در منابع را به دنبال داشته و هزینه‌های عملیاتی را با کاهش انرژی و آب و همچنین مواد مصرفی کاهش دهد.
2. در بازار رقابتی امروز، اخذ ایزو چهارده هزار و یک، می تواند شما را از رقبا متمایز کند.

چگونه گواهینامه ISO 14001 دریافت کنیم؟

دستیابی به گواهینامه استاندارد بین المللی ايزو 14001 شامل چندین مرحله است. در گام اول سازمان باید یک EMS موثر بر اساس الزامات ISO 14001 ایجاد کند. این سیستم شامل: تعیین اهداف زیست محیطی، اجرای کنترل های عملیاتی، و انجام ارزیابی های عملکرد منظم است. پس از ایجاد EMS، یک نهاد صدور گواهی مستقل سیستم سازمان را ارزیابی می کند تا از مطابقت با استاندارد اطمینان حاصل کند.

تمامی این مراحل توسط کارشناسان سایت ایزو می تواند انجام شود و نیاز به هیچ نگرانی نیست! برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با شماره 02191017212 تماس بگیرید.

نکات قابل توجه:

1. یک EMS موثر بر اساس الزامات ISO 14001 جهت تعیین اهداف، اجرای دستورالعمل ها و ارزیابی عملکرد ایجاد کنید.
2. شرکت صدور گواهینامه ایزو بایستی سازمان را ارزیابی و تایید کند تا گواهینامه صادر شود.