استاندارد ایزو 17020 یک سیستم جهانی است که وظیفه تایید صلاحیت سازمان هایی را دارد که در حیطه بازرسی فنی فعالیت دارند. سازمان های بازرسی فنی که موفق به دریافت گواهینامه ایزو 17020 می شوند، نشان می دهند که الزامات این استاندارد را رعایت می کنند و صلاحیت انجام بازرسی های فنی را دارند.
استاندارد ایزو 17020 | گواهینامه ایزو 17020 ویرایش 2012
استاندارد ایزو 17020 در سال 2001 توسط سازمان جهانی استاندارد سازی منتشر شد که در سال های متعددی مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت و در نهایت در سال 2012 با هدف شناسایی نهاد های بازرسی و تایید صلاحیت آن ها در دسترس عموم قرار گرفت و الزامات مشخصی را در اختیار سازمان ها و آزمایشگاه های متقاضی قرار داد تا با رعایت آن ها بتوانند شرایطی مساعد را برای سازمان خود در نظر بگیرند.
استاندارد ISO 17020:2012، استاندارد ISO/IEC 17020:2012 یک استاندارد بینالمللی است که الزامات عمومی برای سازمانهای بازرسی را تعیین میکند. این استاندارد، صلاحیت نهادهای بازرسی و بیطرفی و سازگاری فعالیتهای بازرسی آنها را تضمین میکند.
دامنه کاربرد استاندارد ISO 17020:2012
- بررسی مواد، محصولات، تأسیسات، کارخانهها، فرایندها، رویههای کاری یا خدمات.
- تعیین انطباق خدمات و محصولات بررسیشده با الزامات مربوطه.
- گزارشی از نتایج فعالیتهای انجام شده به مراجعین و مسئولین.
سازمانهای بازرسی که کیفیت و قابلیت اطمینان محصولات و خدمات شرکتها را ارزیابی میکنند، نقش مهمی در اطمینان از ایمنی و سلامت مصرفکنندگان و شهروندان ایفا میکنند. برای اطمینان از اینکه این سازمانها بازرسیهای دقیق و قابل اعتمادی را انجام میدهند، نیاز به یک استاندارد بینالمللی وجود دارد که صلاحیت آنها را تضمین کند.
2 اصل مهم صدور گواهینامه ایزو 17020
1- بیطرفی و استقلال
فعالیتهای بازرسی باید عینی و بدون جانبداری انجام شود. سازمان بازرسی باید اطمینان حاصل کند که فعالیتهای بازرسی آنها تحت تأثیر منافع تجاری، مالی یا سایر منافع قرار نمیگیرد.
سازمان بازرسی باید خطرات احتمالی بیطرفی را شناسایی و برای کاهش یا حذف آنها تلاش کند. این خطرات میتوانند ناشی از عواملی مانند مالکیت، اداره، هیئت مدیره، نیروی کار، داراییهای مشترک، حسابها، قراردادها، نمایش، نصب کمیسیون تجاری یا ارجاع مشتری باشند.
اگر خطر بیطرفی شناسایی شود، سازمان بازرسی باید اقداماتی برای کاهش یا حذف آن انجام دهد. این اقدامات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تعیین خطمشیها و رویههای مناسب برای مدیریت بیطرفی
- آموزش پرسنل در مورد اهمیت بیطرفی
- نظارت بر فعالیتهای بازرسی برای اطمینان از بیطرفی
- مدیریت ارشد سازمانهای بازرسی باید متعهد به بیطرفی باشند.
2- محرمانه بودن
سازمان بازرسی مسئول حفظ محرمانه بودن تمام اطلاعات به دست آمده یا ایجاد شده در طول انجام فعالیتهای بازرسی است. این اطلاعات باید فقط در اختیار افرادی قرار گیرد که نیاز به آنها دارند.
سازمان بازرسی باید قبل از انتشار هر گونه اطلاعات، رضایت مشتری را کسب کند. در مواردی که افشای اطلاعات ضروری باشد، سازمان بازرسی باید مشتری را از اطلاعات ارائه شده و شرایط افشای آن آگاه کند.
انواع نهادهای بازرسی گواهینامه ایزو 17020
بر اساس رابطه سازمان بازرسی با طرفهای درگیر، ساختار سازمانی آن و مسئولیتها و مالکیت آن، سه نوع نهاد بازرسی وجود دارد:
1- نهادهای بازرسی شخص ثالث
نهادهای بازرسی شخص ثالث مستقل از طرفهای درگیر هستند و قضاوت و درستی آنها در رابطه با فعالیتهای بازرسی خود نباید تحت تأثیر قرار گیرد. این نهادها نباید بخشی از یک شخص حقوقی باشند که به طراحی، ساخت، عرضه، نصب، خرید، مالکیت، استفاده یا نگهداری اقلام بازرسی شده مشغول است.
2- نهادهای بازرسی داخلی
نهادهای بازرسی داخلی نهادهایی مجزا و قابل شناسایی هستند که فقط به شرکت مادر خود بازرسی میکنند. این نهادها باید از وظایف کادر امتحانی از اعضای هیئت علمی که در ظرفیتهای مختلف استفاده میشود، جدا باشند.
3- نهادهای بازرسی وابسته
نهادهای بازرسی وابسته موجودیتهای قابل شناسایی هستند اما بخشی جداگانه از سازمان نیستند. این نهادها میتوانند خدمات بازرسی را به طرفهای غیر از سازمان مادر نیز ارائه دهند. سازمان بازرسی باید برای اطمینان از تفکیک کافی مسئولیتها و اختیارات بین بازرسی و سایر فعالیتها، تدابیری را در سازمان فراهم کند. طراحی، ساخت، عرضه، نصب، سرویس، نگهداری و بازرسی از همان کالا که توسط یک سازمان بازرسی نوع سوم انجام میشود نباید توسط یک شخص انجام شود.
تفاوتهای بین سه نوع نهاد بازرسی
مهمترین تفاوت بین سه نوع نهاد بازرسی، استقلال آنها از طرفهای درگیر است. نهادهای بازرسی شخص ثالث مستقلترین نوع نهاد بازرسی هستند و بیشترین اطمینان را از قضاوت و درستی آنها وجود دارد. نهادهای بازرسی داخلی و وابسته استقلال کمتری دارند و ممکن است قضاوت و درستی آنها تحت تأثیر طرفهای درگیر قرار گیرد.
مزایا اخذ گواهینامه ایزو 17020
اخذ گواهینامه ایزو 17020 مزایای متعددی برای سازمان های بازرسی دارد، از جمله:
1- جلب رضایت مشتریان: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، نشان می دهند که به الزامات مشتریان خود اهمیت می دهند و می توانند بازرسی های فنی دقیق و قابل اعتمادی را انجام دهند. این امر می تواند به جلب رضایت مشتریان و افزایش وفاداری آنها کمک کند.
2- دستیابی به اهداف بلند مدت: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، نشان می دهند که به بهبود مستمر فرآیندهای خود متعهد هستند. این امر می تواند به سازمان ها در دستیابی به اهداف بلند مدت خود کمک کند.
3- بین المللی شدن نام تجاری: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، می توانند در مناقصات بین المللی شرکت کنند و به مشتریان جهانی خدمات ارائه دهند. این امر می تواند به بین المللی شدن نام تجاری سازمان ها کمک کند.
4- ایجاد اشتغال: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، نیاز به پرسنل متخصص و مجرب دارند. این امر می تواند به ایجاد اشتغال برای افراد خبره و با تجربه در این حرفه کمک کند.
5- شناسایی و درک نیاز مشتریان: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، باید نیازهای مشتریان خود را شناسایی و درک کنند. این امر می تواند به سازمان ها در ارائه خدمات بازرسی بهتر به مشتریان کمک کند.
6- شناسایی و بررسی نیاز آموزشی پرسنل: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، باید نیاز آموزشی پرسنل خود را شناسایی و بررسی کنند. این امر می تواند به سازمان ها در بهبود مهارت های پرسنل خود و ارائه خدمات بازرسی با کیفیت بالاتر کمک کند.
7- شناسایی و درک نیازهای ایمنی سازمان ها: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، باید نیازهای ایمنی سازمان ها را شناسایی و درک کنند. این امر می تواند به سازمان ها در کاهش خطرات ایمنی و ارائه خدمات بازرسی ایمن تر کمک کند.
8- کشف نقاط ضعف سازمان های متقاضی: سازمان های بازرسی که گواهینامه ایزو 17020 را دریافت کرده اند، باید نقاط ضعف سازمان های متقاضی را کشف کنند. این امر می تواند به سازمان ها در بهبود عملکرد سازمان های متقاضی و ارائه خدمات بازرسی با کیفیت بالاتر کمک کند.
الزامات استاندارد ایزو 17020:2012
استاندارد ایزو 17020 یک استاندارد بینالمللی است که الزامات عمومی سازمانهای بازرسی را مشخص میکند. این استاندارد برای اطمینان از استقلال، بیطرفی و صلاحیت فنی سازمانهای بازرسی طراحی شده است. هدف اصلی اجرای استاندارد ایزو 17020 در سازمان، ایجاد اطمینان در مشتریان و طرفهای ذینفع از کیفیت و دقت گزارشهای بازرسی است. این استاندارد همچنین به سازمانهای بازرسی کمک میکند تا عملکرد خود را بهبود بخشند و رضایت مشتریان را افزایش دهند.
برای پیادهسازی استاندارد ایزو 17020، سازمانهای بازرسی باید الزامات زیر را رعایت کنند:
- داشتن یک ساختار مدیریتی قوی و موثر
- داشتن کارکنان واجد شرایط و آموزشدیده
- استفاده از تجهیزات و امکانات مناسب
- برنامهریزی و اجرای بازرسیها مطابق با استانداردهای بینالمللی
سازمانهای بازرسی برای انجام کالیبراسیون وسایل، صحهگذاری و عدم قطعیتهای نتایج و گزارشهای آزمونها، باید از نهادهای معتبر استفاده کنند. این نهادها عبارتند از:
- سازمانهای ملی استاندارد
- سازمانهای بینالمللی استاندارد
- موسسات تحقیقاتی و دانشگاهی
مرکز مشاوره سایت ایزو، خدمات آموزشی و مشاورهای در زمینه پیادهسازی استاندارد ایزو 17020 را ارائه میدهد. این مرکز با بهرهگیری از کارشناسان و متخصصان مجرب، میتواند به سازمانهای بازرسی در پیادهسازی این استاندارد کمک کند.
الزامات عمومی استاندارد ایزو 17020 با استاندارد ایزو 9001، سیستم مدیریت کیفیت، همپوشانی زیادی دارد. این الزامات عبارتند از:
- سیاست و اهداف کیفیت
- برنامهریزی کیفیت
- مسئولیت و اختیار
- مدیریت منابع
- فرآیند تولید/ارائه خدمات
- اندازهگیری، تجزیه و تحلیل و بهبود
شرایط ساختاری استاندارد ایزو 17020 شامل موارد زیر است:
- استقلال و بیطرفی
- صلاحیت فنی
- سازمان و مدیریت
- تجهیزات و امکانات
- پرسنل
- روشهای اجرایی
الزامات تعیین شده در رابطه با دستورالعملها و فرمهای اجرایی شامل موارد زیر است:
- دستورالعملهای بازرسی
- فرمهای بازرسی
- گزارشهای بازرسی
الزامات و قوانین سیستمهای مدیریتی شامل موارد زیر است:
- مدیریت ریسک
- مدیریت تغییرات
- مدیریت اطلاعات
پیادهسازی استاندارد ایزو 17020 میتواند مزایای زیادی برای سازمانهای بازرسی داشته باشد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش اعتماد مشتریان و طرفهای ذینفع
- بهبود کیفیت و دقت گزارشهای بازرسی
- کاهش هزینههای بازرسی
- افزایش بهرهوری
سازمانهای بازرسی برای کسب گواهینامه ایزو 17020، باید از یک نهاد معتبر ارزیابی شوند. این نهادها پس از بررسی عملکرد سازمان بازرسی، در صورت انطباق با الزامات استاندارد ایزو 17020، گواهینامه این استاندارد را به سازمان بازرسی اعطا میکنند.
چگونه گواهینامه ایزو 17020 دریافت کنیم؟
سازمانهایی که قصد دریافت گواهینامه ایزو 17020 را دارند، باید 8 اصل زیر را در شبکه خود اجرا کنند:
- بررسی وضعیت موجود
- انتخاب نماینده
- آگاهسازی کارکنان
- تعیین نیازهای آموزشی
- تهیه ملزومات
- تجزیه و تحلیل اطلاعات
- تعیین ساختار اجرایی
- تایید ممیزیها
شرایط اخذ گواهینامه ایزو 17020
برای صدور گواهینامه ایزو 17020، سازمان بازرسی فنی باید مراحل زیر را طی کند:
1- تعیین هدف: سازمان بازرسی فنی باید هدف خود از اخذ گواهینامه ایزو 17020 را تعیین کند. آیا قصد دارد گواهینامه را از یک CB خصوصی یا از یک سازمان تایید صلاحیت ملی دریافت کند؟
2- بررسی الزامات: سازمان بازرسی فنی باید الزامات استاندارد ایزو 17020 را بررسی کند و اطمینان حاصل کند که می تواند این الزامات را رعایت کند.
3- پیاده سازی سیستم مدیریتی بازرسی تجهیزات: سازمان بازرسی فنی باید سیستم مدیریتی بازرسی تجهیزات خود را بر اساس الزامات استاندارد ایزو 17020 پیاده سازی کند.
4- اقدام به ارزیابی: سازمان بازرسی فنی باید برای ارزیابی سیستم مدیریتی خود توسط یک سازمان تایید صلاحیت اقدام کند.
5- دریافت گواهینامه: اگر سازمان بازرسی فنی در ارزیابی موفق شود، گواهینامه ایزو 17020 را دریافت خواهد کرد.
پیاده سازی سیستم مدیریتی بازرسی تجهیزات
پیاده سازی سیستم مدیریتی بازرسی تجهیزات شامل مراحل زیر است:
- بررسی داخلی: سازمان بازرسی فنی باید یک بررسی داخلی از سیستم مدیریتی خود انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که این سیستم مطابق با الزامات استاندارد ایزو 17020 است.
- اصلاحات: سازمان بازرسی فنی باید در صورت نیاز، اصلاحاتی در سیستم مدیریتی خود ایجاد کند.
- تایید صلاحیت: سازمان بازرسی فنی باید برای ارزیابی سیستم مدیریتی خود توسط یک سازمان تایید صلاحیت اقدام کند.
هزینه دریافت گواهینامه ایزو 17020
هزینه اخذ گواهینامه ایزو 17020 به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع سازمان تایید صلاحیت
- نوع خدمات ارزیابی
- دامنه گواهینامه
به طور کلی، هزینه اخذ گواهینامه ایزو 17020 از چند هزار دلار تا چند ده هزار دلار متغیر است.
سوالات متداول
ISO 17020 به چه معناست؟
ISO 17020 یک استاندارد بین المللی است که الزامات عملکرد انواع مختلف سازمان های بازرسی را مشخص می کند. این استاندارد توسط سازمان بین المللی استاندارد سازی (ISO) منتشر شده است و توسط بسیاری از کشورها و سازمان های بین المللی پذیرفته شده است.
چه تفاوتی بین ایزو ۱۷۰۲۰ و ایزو ۹۰۰۱ وجود دارد؟
ایزو ۱۷۰۲۰ و ایزو ۹۰۰۱ دو استاندارد بینالمللی هستند که هر دو بر کیفیت تمرکز دارند. اما این دو استاندارد تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند.
ایزو ۱۷۰۲۰ یک استاندارد برای سازمانهای بازرسی است. این استاندارد مشخص میکند که یک سازمان بازرسی باید چه شرایطی را داشته باشد تا بتواند فعالیتهای بازرسی خود را بهطور موثر و با کیفیت انجام دهد.
ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد برای سیستمهای مدیریت کیفیت است. این استاندارد مشخص میکند که یک سازمان باید چه اقداماتی را انجام دهد تا بتواند محصولات و خدمات خود را با کیفیت بالا تولید کند و بهطور مداوم بهبود دهد.
چه مدارکی برای اخذ گواهینامه ایزو 17020 مورد نیاز است؟
شرکتهایی که سیستم مدیریت بازرسی ایزو 17020 را راهاندازی و اجرا میکنند، بهمنظور بهرهمندی از مزایای این استاندارد، معمولاً درخواست دریافت گواهینامه ایزو 17020 را نیز دارند.
سازمان بینالمللی استانداردسازی (ISO) بههمراه اعضای خود، الزاماتی را برای دریافت گواهینامه ایزو 17020 تعیین کردهاند که تمامی سازمانهای متقاضی باید آنها را پیادهسازی کنند.
برای دریافت گواهینامه ایزو 17020، ابتدا باید یک فرم درخواست را تکمیل کنید. سپس، تمام اسنادی که در طول نصب سیستم ایجاد کردهاید را باید در اختیار سازمان صدور گواهینامه قرار دهید.
این اسناد را میتوانید بهصورت حضوری در محل سازمان صدور گواهینامه تحویل دهید یا از طریق سایتهای مربوطه برای آنها ارسال کنید.
اسنادی که باید برای سازمان صدور گواهینامه باز شوند، شامل موارد زیر هستند:
- زمینه فعالیت و تعداد پرسنل سازمانی
- فرآیندهای تجاری
- شرح وظایف بهروزشده
- دستورالعملهای اعمال مدیریت بازرسی و اسناد مشابه
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت گواهینامه ایزو 17020، با کارشناسان سایت ایزو در ارتباط باشید.
سایت ایزو بهترین انتخاب برای اخذ انواع استانداردهای بینالمللی
در این مطلب استاندارد ایزو 17020 را معرفی کردیم. استاندارد ایزو 17020 یک استاندارد مهم برای سازمان های بازرسی فنی است. سازمان هایی که موفق به دریافت گواهینامه ایزو 17020 می شوند، نشان می دهند که صلاحیت انجام بازرسی های فنی را دارند و می توانند اعتماد مشتریان خود را جلب کنند.
تمامی مراحل دریافت گواهینامه استاندارد ایزو 17020 توسط کارشناسان سایت ایزو انجام می شود و نیاز به هیچ نگرانی نیست! برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با شماره 02191017212 تماس بگیرید.